شوراهای کارگری مستقل با اتکا به نیروی کارگران ایجاد می شود

• رامین کوهیاری                                                                                                   
• در اعتراضات اخیر کارگران ایران خودرو به دنبال حادثه خونین که بر اثر آن تعدادی از کارگران کشته و زخمی شدند، هجوم نیروهای ضد شورش (موتورسوار، ون سوار و…) و بر قرار کردن جو ارعاب بر کارخانه نتوانست کارگران را به عقب نشینی از خواست ها و مطالباتی وادار کند که در حین اعتراضات آنان به صورت شعار مطرح می شد. به خاطر جلوگیری از تجمع کارگران و به هم پیوستن کارگران شیفت های مختلف، شیفت صبح را تعطیل کردند. در روزهای بعد نتوانستند کارگران را به کار وادار کنند. مدیران از روبروشدن با کارگران واهمه داشتند و آنجا هم که در محیط کارخانه ظاهر می شدند با خشم کارگرانی روبرو می گردیدند، تا جایی که درچند مورد به دهنادی و دیگر مدیران حمله کردند. آنان سرانجام مجبور شدند خواست ها و مطالبات کارگران را بشنوند. قابل گفتن است زمان زیادی از حادثه کارگران نگذشته بود که استاندارتهران (تمدن)، مدیران اطلاعات، مدیران ارشد ایران خودرو، وزارت صنایع، عواملی از امنیت ملی و… در کارخانه جلسه گذاشتند و از نجم الدین خواستند به هر نحو ممکن کارخانه را آرام کند. در جلسه اول (روز چهارشنبه) نمایندگان کارگران خواست های کارگران را مطرح کردند. گفته شده که تمدن خطاب به کارگران میگوید: «به کار برگردید قول شرف می دهیم خواست های شما را عملی کنیم». در همین زمان یکی از افرادی که در جلسه حضور داشته دور از چشم نمایندگان کارگران به کارگرانی که جلوی غذا خوری (محل جلسه) تجمع کرده بودند، سخنی به این مضمون میگوید: «با مطالبات شما توافق شده به سر کار برگردید». اما کارگران به گفته-های او وقعی نمی نهند و به او اعتراض می کنند. در داخل جلسه هم نماینده کارگران در پاسخ تمدن می گوید: «ما از این قول ها زیاد شنیده ایم، باید مطالبات را مکتوب کرده و به امضا برسانیم» که تمدن در جواب می گوید: «ما نمی خواهیم این گونه مسایل رسانه ای شود». نمایندگان جلسه را ترک می کنند و ماوقع جلسه را به گوش کارگران می رسانند.
  در جلسه دوم کارگران خواستار حضور مدیر کارخانه نجم الدین می شوند. بالاخره پس از بهانه تراشی-های بسیار از قبیل اینکه نجم الدین فعلا نمیتواند حضور پیدا کند و به بهشت زهرا رفته است، ایستادگی و پافشاری کارگران روی آمدن نجم الدین، نتیجه میدهد. نجم الدین در جمع کارگران حضو ر می یابد. اینکه نجم الدین کجا بوده زیاد فرق نمی کند، چیزی که مشهود است این است که نجم الدین از حضور پیدا کردن در جمع کارگران ابا داشته است . از سویی دیگر با توجه به آنچه در روزهای اعتصاب گذشت، نجم الدین از سوی نیروهای اطلاعاتی، استاندار تهران و دیگر عوامل دولت سرمایه تحت فشار بود تا اعتراض کارگران را خاموش کند. نیروهای ضد شورش از آمدن کارگران به جاده کرج جلوگیری می کردند و در کلانتری چیتگر و دیگر مناطق نزدیک کارخانه نیز مستقر شده بودند تا در صورت نیاز به وجودشان به کارخانه بیایند. نجم الدین به ناچار به ٢٧ یا ٢٨ مطالبه کارگران تن داد، اما عملی شدن خواست شورای کارگری را که از خواستهای اساسی کارگران بود به ٦ ماه بعد موکول کرد. گزارش رسمی این جلسه در «کارآمد» نشریه ایران خودرو و به طور مختصر در یک برگ کاغذ ۴ A آمده است که در قسمت پرس و شاتل برای تشویق کارگران به کار پخش شده بود.
  نجم الدین از پذیرش این خواست کارگران طفره رفت. برای روشن شدن این موضوع به دهه هفتاد بر می گردیم. در آن سالها طرح ایجاد شوراهای اسلامی کار مطرح گردیده بود. کارگران قدیمی که ضد کارگری بودن شوراهای اسلامی در جامعه کارگری ایران را لمس کرده و به تجربه دریافته بودند که چنین تشکلهای دست ساز دولتی هدفشان مقابله با جنبش کارگری است. آنها از بدو روی کار آمدن جمهوری اسلامی ایجاد شده بودند تا هر حرکت ضد سرمایه داری کارگران را در نطفه خفه کنند.
  به نظر میرسد نجم الدین در اینجا آگاهانه از بیان صفت اسلامی شورا خودداری کرد که مبادا بحث های دهه هفتاد جان بگیرد. وی اصل خواست تشکیل شورای کارگری را پذیرفت و با این استدلال که «نیاز به بستر سازی هست» وعده ٦ ماه بعد را داد. طبیعی است که هدف نجم الدین از بسترسازی شورا با هر اسم و صفتی ایجاد تشکلی است که فرمان مدیر کارخانه و سرمایه را اجرا کند. با توجه به شرایط و آنچه از گذر تجربه برای ما کارگران به اثبات رسیده است استبداد سرمایه و سرمایه داران تمام هم و غمشان در جهت بالا بردن شدت کار و بالابردن استثمار از نیروی کار ارزان می باشد. هرچه نیروی کار ارزان تر باشد راندمان تولید نیز برای سرمایه داران بالاتر می رود. اما درصد دستمزد کارگران این بخش کارگری ایران خودرو – که نسبت به دیگر بخشهای کارگری در ایران وضع بهتری دارند – نسبت به دستمزد کارگران دیگر شرک های ماشین سازی در اروپا و امریکا در حد چند در صد دستمزد آنها میباشد. برای جلوگیری از اعتراض کارگران نسبت به شرایط کمی دستمزد، ندادن آکورد و رکورد متوسل به نیروی سرکوب می شوند و در کارخانه جو رعب و وحشت در کارخانه برقرار می کنند. با توجه به این مسایل زمانی که نجم الدین از شورای کارگری حرف می زند، با توجه به ساختار اقتصادی و شرایط بهره کشی از نیروی کار ارزان از ایجاد شوراهای اسلامی ضد کارگری و یا دیگر تشکل های همسو با سرمایه نیز وحشت دارند. هدف آنها از طرح ایجاد شوراهای کارگری بیشتر برای آن بود که با وعده و وعید کارگران به سرکار بازگردانند. تنها کاری که انجام شد این بود که امسال رکورد را که در واقع بخشی از دستمزد کارگران است بدون تأخیر به آنان پرداخت کردند!
  اما چرا کارگران به نجم الدین نگفتند که اگر قرار است شورای کارگری تشکیل شود، این کارگران هستند که بایستی دست به کار شوند، که تنها کاری که مدیریت در رابطه شورا کارگری میتواند بکند این است که آنان و عواملشان در چگونگی تشکیل شورای کارگران دخالت نکنند، که تشکل کارگری زمانی معنای خود را می یابد که مستقل از امر و نهی عوامل مدیریتی عمل کند، که کارگران قسمت های مختلف کارخانه باید تجمع هایی داشته و در رابطه با چگونگی شورا صحبت کنند…؟ بدون شک این کار به ثمر نمی نشیند مگر با نیروی خود کارگران، چنان که در مسایل بعد از حادثه خونین در کارخانه قدرت عمل این نیرو اثبات گردید. قسمتی از کارگران در رابطه با طرح مطالبات کارگری نقش عمده داشتند، و این امر ناشی از ترفندهای عوامل کارخانه بود مثلاً راه بندان هایی که بین کارخانه شمالی و جنوبی به وجود می آوردند تا از شرکت کلیه کارگران یک شیفت در تجمعات جلوگیری به عمل آورند؛ ولی در هر حال بخش قابل توجهی از کارگران در چنین مواقعی بیشتر ناظر هستند تا دخالت گر. کارگران شیفت شب که شاهد حادثه خونین و حمله نیروهای ضد شورش بودند در گردهمایی کارگران شرکت نداشتند. با این وجود همین حد از عمل کارگران مدیران ارشد کارخانه و مدیران رده بالای نظام سرمایه را به تکاپو انداخت تا نجم الدین را هراسان جلوی صحنه بفرستند. او هم به برخی از خواست ها که کارگران سالهاست چه در اعتراضات جمعی خود و چه در گفت و گوهای چند نفره به آن پرداخته بودند، مانند لغو اضافه کاریها در روزهای جمعه، پرداخت رکورد، لغو پیمان کاری و … گردن نهاد. البته موضوع کارگران پیمانی یکی از خواست های اکثریت کارگران پیمانی است. در همین سال ٨٩ کارگران چند شرکت پیمانی در ذوب آهن توانستند با اعتصاب ها و اعتراضات چند ماهه خود بعضی از شرکت های پیمانی را منحل کنند ، و مستقیما با کارخانه ذوب آهن قرارداد ببندند که جدیدترین مورد آن شرکت نسوز آذران ذوب آهن می باشد. مسئله انحلال شرکت های پیمانی از چندی پیش در ذوب آهن کلید خورده بود.
  برگردیم به مسئله ایجاد تشکل کارگری از دید مدیران ایران خودرو دیگر دست اندرکاران نظام سرمایه. در سال ١٣٨۵ علی ربیعی در مورد ایجاد تشکل های دست ساز در مصاحبه ای با روزنامه شرق گفت: «١٣% مردم با نظام هستند.» وی برای جلوگیری از شورش های عمومی که وقوع آن را محتمل می-دانست ایجاد سندیکاهای کارگری و کارفرمایان را پیشنهاد کرد که از سوی جناح حاکم در قدرت سرمایه پذیرفته نشد. او میگفت در مواقع شورش های عمومی با وجود چنین تشکلهایی برای حفظ نظام سرمایه قدرت چانه زنی را از دست نمی دهیم، و به حق چنین تشکلهایی میتواند چند صباحی سپر بلای شورش عمومی باشند.
  برای نمونه به مورد تونس اشاره می کنیم. سندیکای تونس به توصیه و همکاری سندیکا ث ژ ت در سال ١٩٢٠ تشکیل شده است. سیاست گزاران این سندیکا هر کارگری را که از چهارچوب و ارکان سندیکا و سه جانبه گرایی تخطی میکرد و در اعتصابها شرکت میجست تنبیه مینمود. این سندیکاها در زمان حکومت بن علی گوش به فرمان سرمایه بودند. سه نفر از رهبران سندیکای ث ژ ت تونس در دولت محمد غنوچی شرکت کردند. سندیکا به خوبی در راستای حفظ نظام سرمایه داری تونس در زمان بن علی از اعتصاب و شورش کارگران جلوگیری کرد و در سامان دهی استثمار نیروی کار ارزان در خدمت سرمایه بود. آن گاه که تاریخ مصرف بن علی به پایان رسیده بود و توده های مزد بگیر (کارگران یدی و فکری) با شعار نان و آزادی به میدان آمده بودند، برای جلوگیری از هم پاشیدن نظام سرمایه داری تونس و حفظ سیستم تولید ارزش اضافی به محمد غنوچی پیوستند.
  در ایران نیز موضوع از همین قرار است. تشکل های دست ساز دولتی از نوع شورای اسلامی کار یا شورای کارگری در ایران، سندیکای ت ژ ت در تونس و… تشکل هایی هستند که در راستای مقابله با جنبش کارگری مستقل و مبارزات کارگران ایجاد می شوند. نجم الدین نیز با محول کردن تحقق خواست شورای کارگری به ٦ مه بعد در وهله اول به هدفش که جلوگیری از ادامه اعتراضات کارگران بعد از حادثه خونبار بود رسید و فرصت و زمان بیشتری خرید تا در زمان مناسب با خواست ایجاد شورای کارگری مستقل از طرف کارگران مقابله کند؛ در وهله دوم نیز در نظر دارد تا در صورت استمرار طرح تشکیل شورای کارگری از سوی کارگران و پافشاری آنان بر این امر، شوراهای اسلامی یا سندیکای نوع بن علی خودش را برای مقابله موذیانه با مبارزات کارگران ایجاد کند.
  شورای کارگری مورد نظر نجم الدین مدیر کارخانه ایران خودرو، در صورت تحقق، تشکلی است در جهت جلوگیری از اعتصابات کارگری. با وجود این، از آنجا که حاکمان سرمایه از تشکل یابی حداقلی و کنترل شده کارگران نیز وحشت دارند، سیاست کلی جناح حاکم بر آن است که حتی از ایجاد چنین تشکلهای همسو با سرمایه نیز جلوگیری کنند.
  شنیده شده که بسیاری از کارگران – چه آنهایی که در جلسه حضور داشتند و چه آنها که در شیفتهای دیگر کار می کنند – افسوس می خورند که چرا این موضوع به ذهنمان خطور نکرد یا آنجا نبودیم که در جمع کارگران اعلام کنیم. شورای کارگری بایستی به وسیله خود کارگران ایجاد شود و ما بایستی خود مقدمات ایجاد شوراهای کارگری را در جمع کارگران مطرح کنیم و با برپایی مجمع عمومی در قسمت-های مختلف موضوع شورای کارگری را به گوش دیگر کارگران برسانیم.
  روز ١۵ اسفند که قرار است نجم الدین به جمع کارگران بیاید زمان مناسبی است که خواست تشکیل شوراهای کارگری در جمع کارگران طرح شود. طبیعی است ایجاد تشکلی که بتواند در مقابل کارفرما برای عملی کردن خواست ها و مطالبات خود مبارزه کرده و از حقوق کارگران در مقابل آنان دفاع کند، شرکت کارگران پیشرو و بدنه کارگری را طلب می کند. از سوی دیگر همبستگی و اتحاد دیگر حلقه-های جنبش کارگری می تواند این مطالبه کارگری را به عنوان یک خواست عمومی کارگران به مدیران و دولت سرمایه تحمیل کند.///
• رامین کوهی
• در اعتراضات اخیر کارگران ایران خودرو به دنبال حادثه خونین که بر اثر آن تعدادی از کارگران کشته و زخمی شدند، هجوم نیروهای ضد شورش (موتورسوار، ون سوار و…) و بر قرار کردن جو ارعاب بر کارخانه نتوانست کارگران را به عقب نشینی از خواست ها و مطالباتی وادار کند که در حین اعتراضات آنان به صورت شعار مطرح می شد. به خاطر جلوگیری از تجمع کارگران و به هم پیوستن کارگران شیفت های مختلف، شیفت صبح را تعطیل کردند. در روزهای بعد نتوانستند کارگران را به کار وادار کنند. مدیران از روبروشدن با کارگران واهمه داشتند و آنجا هم که در محیط کارخانه ظاهر می شدند با خشم کارگرانی روبرو می گردیدند، تا جایی که درچند مورد به دهنادی و دیگر مدیران حمله کردند. آنان سرانجام مجبور شدند خواست ها و مطالبات کارگران را بشنوند. قابل گفتن است زمان زیادی از حادثه کارگران نگذشته بود که استاندارتهران (تمدن)، مدیران اطلاعات، مدیران ارشد ایران خودرو، وزارت صنایع، عواملی از امنیت ملی و… در کارخانه جلسه گذاشتند و از نجم الدین خواستند به هر نحو ممکن کارخانه را آرام کند. در جلسه اول (روز چهارشنبه) نمایندگان کارگران خواست های کارگران را مطرح کردند. گفته شده که تمدن خطاب به کارگران میگوید: «به کار برگردید قول شرف می دهیم خواست های شما را عملی کنیم». در همین زمان یکی از افرادی که در جلسه حضور داشته دور از چشم نمایندگان کارگران به کارگرانی که جلوی غذا خوری (محل جلسه) تجمع کرده بودند، سخنی به این مضمون میگوید: «با مطالبات شما توافق شده به سر کار برگردید». اما کارگران به گفته-های او وقعی نمی نهند و به او اعتراض می کنند. در داخل جلسه هم نماینده کارگران در پاسخ تمدن می گوید: «ما از این قول ها زیاد شنیده ایم، باید مطالبات را مکتوب کرده و به امضا برسانیم» که تمدن در جواب می گوید: «ما نمی خواهیم این گونه مسایل رسانه ای شود». نمایندگان جلسه را ترک می کنند و ماوقع جلسه را به گوش کارگران می رسانند.
  در جلسه دوم کارگران خواستار حضور مدیر کارخانه نجم الدین می شوند. بالاخره پس از بهانه تراشی-های بسیار از قبیل اینکه نجم الدین فعلا نمیتواند حضور پیدا کند و به بهشت زهرا رفته است، ایستادگی و پافشاری کارگران روی آمدن نجم الدین، نتیجه میدهد. نجم الدین در جمع کارگران حضو ر می یابد. اینکه نجم الدین کجا بوده زیاد فرق نمی کند، چیزی که مشهود است این است که نجم الدین از حضور پیدا کردن در جمع کارگران ابا داشته است . از سویی دیگر با توجه به آنچه در روزهای اعتصاب گذشت، نجم الدین از سوی نیروهای اطلاعاتی، استاندار تهران و دیگر عوامل دولت سرمایه تحت فشار بود تا اعتراض کارگران را خاموش کند. نیروهای ضد شورش از آمدن کارگران به جاده کرج جلوگیری می کردند و در کلانتری چیتگر و دیگر مناطق نزدیک کارخانه نیز مستقر شده بودند تا در صورت نیاز به وجودشان به کارخانه بیایند. نجم الدین به ناچار به ٢٧ یا ٢٨ مطالبه کارگران تن داد، اما عملی شدن خواست شورای کارگری را که از خواستهای اساسی کارگران بود به ٦ ماه بعد موکول کرد. گزارش رسمی این جلسه در «کارآمد» نشریه ایران خودرو و به طور مختصر در یک برگ کاغذ ۴ A آمده است که در قسمت پرس و شاتل برای تشویق کارگران به کار پخش شده بود.
  نجم الدین از پذیرش این خواست کارگران طفره رفت. برای روشن شدن این موضوع به دهه هفتاد بر می گردیم. در آن سالها طرح ایجاد شوراهای اسلامی کار مطرح گردیده بود. کارگران قدیمی که ضد کارگری بودن شوراهای اسلامی در جامعه کارگری ایران را لمس کرده و به تجربه دریافته بودند که چنین تشکلهای دست ساز دولتی هدفشان مقابله با جنبش کارگری است. آنها از بدو روی کار آمدن جمهوری اسلامی ایجاد شده بودند تا هر حرکت ضد سرمایه داری کارگران را در نطفه خفه کنند.
  به نظر میرسد نجم الدین در اینجا آگاهانه از بیان صفت اسلامی شورا خودداری کرد که مبادا بحث های دهه هفتاد جان بگیرد. وی اصل خواست تشکیل شورای کارگری را پذیرفت و با این استدلال که «نیاز به بستر سازی هست» وعده ٦ ماه بعد را داد. طبیعی است که هدف نجم الدین از بسترسازی شورا با هر اسم و صفتی ایجاد تشکلی است که فرمان مدیر کارخانه و سرمایه را اجرا کند. با توجه به شرایط و آنچه از گذر تجربه برای ما کارگران به اثبات رسیده است استبداد سرمایه و سرمایه داران تمام هم و غمشان در جهت بالا بردن شدت کار و بالابردن استثمار از نیروی کار ارزان می باشد. هرچه نیروی کار ارزان تر باشد راندمان تولید نیز برای سرمایه داران بالاتر می رود. اما درصد دستمزد کارگران این بخش کارگری ایران خودرو – که نسبت به دیگر بخشهای کارگری در ایران وضع بهتری دارند – نسبت به دستمزد کارگران دیگر شرک های ماشین سازی در اروپا و امریکا در حد چند در صد دستمزد آنها میباشد. برای جلوگیری از اعتراض کارگران نسبت به شرایط کمی دستمزد، ندادن آکورد و رکورد متوسل به نیروی سرکوب می شوند و در کارخانه جو رعب و وحشت در کارخانه برقرار می کنند. با توجه به این مسایل زمانی که نجم الدین از شورای کارگری حرف می زند، با توجه به ساختار اقتصادی و شرایط بهره کشی از نیروی کار ارزان از ایجاد شوراهای اسلامی ضد کارگری و یا دیگر تشکل های همسو با سرمایه نیز وحشت دارند. هدف آنها از طرح ایجاد شوراهای کارگری بیشتر برای آن بود که با وعده و وعید کارگران به سرکار بازگردانند. تنها کاری که انجام شد این بود که امسال رکورد را که در واقع بخشی از دستمزد کارگران است بدون تأخیر به آنان پرداخت کردند!
  اما چرا کارگران به نجم الدین نگفتند که اگر قرار است شورای کارگری تشکیل شود، این کارگران هستند که بایستی دست به کار شوند، که تنها کاری که مدیریت در رابطه شورا کارگری میتواند بکند این است که آنان و عواملشان در چگونگی تشکیل شورای کارگران دخالت نکنند، که تشکل کارگری زمانی معنای خود را می یابد که مستقل از امر و نهی عوامل مدیریتی عمل کند، که کارگران قسمت های مختلف کارخانه باید تجمع هایی داشته و در رابطه با چگونگی شورا صحبت کنند…؟ بدون شک این کار به ثمر نمی نشیند مگر با نیروی خود کارگران، چنان که در مسایل بعد از حادثه خونین در کارخانه قدرت عمل این نیرو اثبات گردید. قسمتی از کارگران در رابطه با طرح مطالبات کارگری نقش عمده داشتند، و این امر ناشی از ترفندهای عوامل کارخانه بود مثلاً راه بندان هایی که بین کارخانه شمالی و جنوبی به وجود می آوردند تا از شرکت کلیه کارگران یک شیفت در تجمعات جلوگیری به عمل آورند؛ ولی در هر حال بخش قابل توجهی از کارگران در چنین مواقعی بیشتر ناظر هستند تا دخالت گر. کارگران شیفت شب که شاهد حادثه خونین و حمله نیروهای ضد شورش بودند در گردهمایی کارگران شرکت نداشتند. با این وجود همین حد از عمل کارگران مدیران ارشد کارخانه و مدیران رده بالای نظام سرمایه را به تکاپو انداخت تا نجم الدین را هراسان جلوی صحنه بفرستند. او هم به برخی از خواست ها که کارگران سالهاست چه در اعتراضات جمعی خود و چه در گفت و گوهای چند نفره به آن پرداخته بودند، مانند لغو اضافه کاریها در روزهای جمعه، پرداخت رکورد، لغو پیمان کاری و … گردن نهاد. البته موضوع کارگران پیمانی یکی از خواست های اکثریت کارگران پیمانی است. در همین سال ٨٩ کارگران چند شرکت پیمانی در ذوب آهن توانستند با اعتصاب ها و اعتراضات چند ماهه خود بعضی از شرکت های پیمانی را منحل کنند ، و مستقیما با کارخانه ذوب آهن قرارداد ببندند که جدیدترین مورد آن شرکت نسوز آذران ذوب آهن می باشد. مسئله انحلال شرکت های پیمانی از چندی پیش در ذوب آهن کلید خورده بود.
  برگردیم به مسئله ایجاد تشکل کارگری از دید مدیران ایران خودرو دیگر دست اندرکاران نظام سرمایه. در سال ١٣٨۵ علی ربیعی در مورد ایجاد تشکل های دست ساز در مصاحبه ای با روزنامه شرق گفت: «١٣% مردم با نظام هستند.» وی برای جلوگیری از شورش های عمومی که وقوع آن را محتمل می-دانست ایجاد سندیکاهای کارگری و کارفرمایان را پیشنهاد کرد که از سوی جناح حاکم در قدرت سرمایه پذیرفته نشد. او میگفت در مواقع شورش های عمومی با وجود چنین تشکلهایی برای حفظ نظام سرمایه قدرت چانه زنی را از دست نمی دهیم، و به حق چنین تشکلهایی میتواند چند صباحی سپر بلای شورش عمومی باشند.
  برای نمونه به مورد تونس اشاره می کنیم. سندیکای تونس به توصیه و همکاری سندیکا ث ژ ت در سال ١٩٢٠ تشکیل شده است. سیاست گزاران این سندیکا هر کارگری را که از چهارچوب و ارکان سندیکا و سه جانبه گرایی تخطی میکرد و در اعتصابها شرکت میجست تنبیه مینمود. این سندیکاها در زمان حکومت بن علی گوش به فرمان سرمایه بودند. سه نفر از رهبران سندیکای ث ژ ت تونس در دولت محمد غنوچی شرکت کردند. سندیکا به خوبی در راستای حفظ نظام سرمایه داری تونس در زمان بن علی از اعتصاب و شورش کارگران جلوگیری کرد و در سامان دهی استثمار نیروی کار ارزان در خدمت سرمایه بود. آن گاه که تاریخ مصرف بن علی به پایان رسیده بود و توده های مزد بگیر (کارگران یدی و فکری) با شعار نان و آزادی به میدان آمده بودند، برای جلوگیری از هم پاشیدن نظام سرمایه داری تونس و حفظ سیستم تولید ارزش اضافی به محمد غنوچی پیوستند.
  در ایران نیز موضوع از همین قرار است. تشکل های دست ساز دولتی از نوع شورای اسلامی کار یا شورای کارگری در ایران، سندیکای ت ژ ت در تونس و… تشکل هایی هستند که در راستای مقابله با جنبش کارگری مستقل و مبارزات کارگران ایجاد می شوند. نجم الدین نیز با محول کردن تحقق خواست شورای کارگری به ٦ مه بعد در وهله اول به هدفش که جلوگیری از ادامه اعتراضات کارگران بعد از حادثه خونبار بود رسید و فرصت و زمان بیشتری خرید تا در زمان مناسب با خواست ایجاد شورای کارگری مستقل از طرف کارگران مقابله کند؛ در وهله دوم نیز در نظر دارد تا در صورت استمرار طرح تشکیل شورای کارگری از سوی کارگران و پافشاری آنان بر این امر، شوراهای اسلامی یا سندیکای نوع بن علی خودش را برای مقابله موذیانه با مبارزات کارگران ایجاد کند.
  شورای کارگری مورد نظر نجم الدین مدیر کارخانه ایران خودرو، در صورت تحقق، تشکلی است در جهت جلوگیری از اعتصابات کارگری. با وجود این، از آنجا که حاکمان سرمایه از تشکل یابی حداقلی و کنترل شده کارگران نیز وحشت دارند، سیاست کلی جناح حاکم بر آن است که حتی از ایجاد چنین تشکلهای همسو با سرمایه نیز جلوگیری کنند.
  شنیده شده که بسیاری از کارگران – چه آنهایی که در جلسه حضور داشتند و چه آنها که در شیفتهای دیگر کار می کنند – افسوس می خورند که چرا این موضوع به ذهنمان خطور نکرد یا آنجا نبودیم که در جمع کارگران اعلام کنیم. شورای کارگری بایستی به وسیله خود کارگران ایجاد شود و ما بایستی خود مقدمات ایجاد شوراهای کارگری را در جمع کارگران مطرح کنیم و با برپایی مجمع عمومی در قسمت-های مختلف موضوع شورای کارگری را به گوش دیگر کارگران برسانیم.
  روز ١۵ اسفند که قرار است نجم الدین به جمع کارگران بیاید زمان مناسبی است که خواست تشکیل شوراهای کارگری در جمع کارگران طرح شود. طبیعی است ایجاد تشکلی که بتواند در مقابل کارفرما برای عملی کردن خواست ها و مطالبات خود مبارزه کرده و از حقوق کارگران در مقابل آنان دفاع کند، شرکت کارگران پیشرو و بدنه کارگری را طلب می کند. از سوی دیگر همبستگی و اتحاد دیگر حلقه-های جنبش کارگری می تواند این مطالبه کارگری را به عنوان یک خواست عمومی کارگران به مدیران و دولت سرمایه تحمیل کند.///

 

 

• رامین کوهیاری                                                                                                    پنجشنبه ۵ اسفند ١٣٨٩